به نقل از «مشرق»

کنترل والدینی در رسانه های صوت و تصویر فراگیر

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۷۰۵۴۷

امروزه کودکان بخش عمده ای از ساعات روز را در اینترنت و فضای مجازی صرف می کنند. بازی ها و سرگرمی های این گروه سنی، برخلاف گذشته از شکل فیزیکی و تحرک های جسمی به بازی های آنلاین، تغییر شکل داده است.

به گزارش مشرق، ارتباط با دوستان، از طریق پیام رسان ها و پلتفرم های آنلاین شکل گرفته است. برآیند تمام رخدادهای مذکور سبب شده است تا کودکان و نوجوانان، بخش عمده ای از کاربران اینترنت و فضای مجازی را تشکیل دهند که این امر، تاکید چندباره برلزوم وجود یک اکوسیستم ایمن برای این گروه سنی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بدیهی است به منظور مواجهه با این چالش ها و جلوگیری از آسیب های بالقوه، به یک رویکرد کنترلی موثر در این موضوع نیاز است.

ضرورت و اهداف پژوهش

در حال حاضر کودکان در دنیای دیجیتال در معرض تهدیدهای مختلفی از جمله سرقت اطلاعات، آزار و اذیت سایبری، سوء استفاده های مالی و محتوای نامناسب قرار دارند.

کودکان و نوجوانان آسیب پذیرترین قشر در میان کاربران اینترنت هستند و دقیقا به این علت هدف خوبی برای مجرمان و تبهکاران اینترنتی محسوب می شوند، از این رو کنترل والدینی به یک نیاز اساسی برای برای محافظت از کودکان تبدیل شده است.

در حالت کلی، برچسب زنی محتوا، تمایز بخشی، رده بندی سنی، کنترل والدینی، آگاه سازی هوشمند و… بخشی از پرطرفدارترین سیاست های بین المللی اعمال شده در زمینه ی اعمال کنترل والدینی در فضای مجازی را تشکیل می دهد. از این رو در این گزارش به بررسی اهمیت و اهداف کنترل والدینی و وضعیت کنترل والدینی در جهان پرداخته شده است.

کنترل والدینی و اهداف کنترل والدینی

کنترل والدینی به مجموعه از اقدامات اطلاق می شود که طی آن والدین می توانند بر محتوای مورد مشاهده توسط فرزندان خود نظارت و کنترل داشته باشند و آن را به نحوی که متناسب با مقتضیات سنی کودکان باشد محدود سازند.

این محتوای محدود شده می تواند از حیث سن، میزان بلوغ و یا ایجاد احساس نامناسب در کودکان و نوجوان، مخاطره آمیز باشد.

این رویکرد، قابلیت پیاده سازی در برنامه های تلویزیونی، بازی های رایانه های ویدئویی، دستگاه های تلفن همراه و انواع نرم افزارها را داراست. از مهم ترین اهداف پیاده سازی رویکرد کنترل والدینی در فضای دیجیتال به موارد زیر می توان اشاره کرد:

محافظت از کودکان در برابر محتوای نامناسب؛ جلوگیری از آزار و اذیت سایبری؛ حفظ امنیت اطلاعات کودکان؛ جلوگیری از سوء استفاده های مالی. ادبیات کنترل والدینی در جهان

مسئله ی کنترل والدینی یکی از دغدغه های مهم در اکثر جوامع است که مستقل از مواضع سیاسی و شرایط اقتصادی و سایر مولفه های حاکم بر جوامع، دنبال می شود.

با وجود آنکه رویکردها و ابزارهای مورد استفاده در این فرآیند، متناسب با فناوری و سطح پیشرفت آن که عموما به دو عصر پیشادیجیتال و عصردیجیتال تعبیر می شود، متفاوت بوده است اما این مسئله به خودی خود به واسطه اهمیت بالایی که برای سیاست گذاران و افراد ذی نفع به همراه دارد همواره یک دغدغه ی مهم تلقی می شود و تنها شیوه ی انجام آن در گذر سال ها دستخوش تغییر شده است.

در ادامه به بررسی ادبیات موجود در زمینه ی کنترل والدینی در نقاط مختلف جهان پرداخته شده است.

آمریکا

ایالات متحده آمریکا در زمینه قانون گذاری در بحث حفاظت از کودکان در فضای مجازی پیشگام بوده است به نحوی که اولین و فراگیر ترین قانون جامع، تحت عنوان قانون محافظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان توسط کمیسیون تجارت فدرال آمریکا به تصویب رسیده است.

اروپا

نوجوان اروپایی ملزم هستند پیش از ۱۶ سالگی، طبق پیشنهادهای بخش محافظت از داده های اتحادیه اروپا مجوز والدین خود را برای پیوستن به پلتفرم هایی مانند فیس بوک، اینستاگرام و اسنپ چت کسب کنند. تحقیقات نشان داده است که در اروپا بیشترین سهم تهدیدات در فضای مجازی علیه کودکان و نوجوانان، شامل اعتیاد به اینترنت و زورگیری سایبری بوده است؛ درحالی که اصلی ترین تهدیدات فضای مجازی برای کودک و نوجوانان در آمریکا، مواجهه با محتوای غیرقانونی و مضر و نیز ارتباط گیری با افراد ناآشنای خطرناک، قلمداد شده است.

ایران

در مرداد سال ۱۳۹۶، سندی در قالب ۶ محور اساسی توسط مرکز ملی فضای مجازی با عنوان سند راهبردی صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی تهیه شده است.

ایجاد فضای مجازی صیانت شده مبتنی بر شبکه، متناسب با ارزش های ایرانی- اسلامی و تامین خدمات و محتوای مناسب با اقتضائات سنی کودک و نوجوان از جمله اهداف تنظیم این سند است. این سند در تلاش است تا فرصت های فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان را تقویت کرده و با کمک خانواده ها آسیب آن را به کمترین میزان ممکن برساند.

کنترل والدینی در پلتفرم های آنلاین

آنچه امروزه در تعامل میان والدین و کودکان مشاهده می شود تفاوت نگرش به فضای دیجیتال و برداشت متفاوت از خطرات بالقوه این فضا درمیان کودکان و والدین آن هاست. آن ها روزانه ساعات زیادی را در این محیط صرف نموده و اغلب به دلیل کنجکاوی در معرض آسیب های فضای دیجیتال هستند. به همین دلیل کنترل والدین درفضای مجازی و پلتفرم های آنلاین امری ضروری است.

کنترل والدینی در یوتیوب

در ۲۱ اوت ۲۰۱۹ در راستای رفع دغدغه والدین در حفظ امنیت کودکان و نوجوانان در دسترسی به محتوای سایت ها و نمایش ویدئوها، یوتیوب اقدام به وضع قوانینی در این خصوص نمود. در این راستا، نمایش هرگونه محتوایی دارای مضامین جنسی، خشونت، فحاشی، مضامین مناسب برای افراد بالغ، هرگونه محتوایی که سلامت عاطفی و جسمی افراد خردسال را به خطر بیندازد را برای کودکان و نوجوانان ممنوع کرد.

کنترل والدینی در اینستاگرام

اینستاگرام یک پلت فرم محبوب در میان رسانه های اجتماعی است که بسیاری از کودکان و نوجوانان از آن استفاده می کنند و ساعات زیادی از روز خود را با استفاده از این برنامه می گذارنند. به همین دلیل فعال کردن کنترل والدین در اینستاگرام بسیار توصیه می شود.

تنها راه ممکن برای ایمن نگه داشتن فرزندان در سیستم عامل، فعال کردن کنترل والدین اینستاگرام است. این کار می تواند با نصب یک برنامه شخص ثالث مانند Secure Teen بر روی دستگاه کودکان و یا فعالسازی کنترل والدین داخلی که توسط اینستاگرام ارائه شده است، انجام شود.

کنترل والدینی در پلتفرم های بازی

مقوله ی سرگرمی و بازی های رایانه ای و آنلاین یکی از مهم ترین دغدغه ها در بحث کودک و نوجوان است. این حوزه به دلیل دارا بودن مخاطب حداکثری در گروه های سنی کودک و نوجوان همواره یکی از چالش های اساسی در خصوص تنظیم گری و سالم سازی این فضا بوده است. کودکان برای آنلاین شدن از طیف وسیعی از دستگاه ها استفاده می کنند و هریک از آن ها شامل انواع مختلفی از کنترل والدین هستند.

کنترل های والدین معمولا یا در صفحه اصلی یا در تنظیمات امنیتی آن ها یافت می شود.

جمع بندی

کودکان آسیب پذیرترین قشر در میان کاربران اینترنت و هدف خوبی برای مجرمان و تبهکاران اینترنتی هستند، از این رو کنترل والدینی به یک نیاز اساسی برای محافظت از کودکان تبدیل شده است.

از مهم ترین اهداف پیاده سازی رویکرد کنترل والدینی در فضای دیجیتال می توان به محافظت از کودکان در برابر محتوای نامناسب، جلوگیری از آزار و اذیت سایبری اشاره کرد.

امروزه مسئله ی کنترل والدینی یکی از دغدغه های مهم در اکثر جوامع است به طوری که ایالات متحده آمریکا به تصویب قوانین محافظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان روی آورده و اروپا با کسب مجوز از والدین برای عضویت در پلتفرم ها پیش از ۱۶ سالگی کودکان دست به کنترل آنان زده است.

کنترل کودکان در پلتفرم های آنلاینی نظیر اینستاگرام، یوتیوب، بازی های آنلاین و… نیز امری ضروری است و باید از طریق تنظیمات امنیتی یا نصب یک برنامه شخص ثالث و… کنترل شود.

* این مطالعه در آزمایشگاه داده و حکمرانی توسط امیرحسین سلامی راد و مریم زهدی انجام شده ‌است.

منبع: مشرق

کلیدواژه: انتخابات ترکیه قیمت امریکا قانون گذاری فضای مجازی نظارت والدین مرکز ملی فضای مجازی مشرق اینستاگرام خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت کودکان و نوجوانان پلتفرم های آنلاین کنترل والدینی محافظت از کودکان کودکان و نوجوان ی کنترل والدینی کودک و نوجوان فضای مجازی فضای دیجیتال پلتفرم ها بازی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۷۰۵۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاهی به آسیب‌های نوپدید فضای مجازی

بسیاری از افرادی که به اینترنت اعتیاد دارند هرگز آن را نمی‌پذیرند، زیرا برای آن‌ها اینترنت جزئی از زندگی محسوب می‌شود ولی با وجود این روانشناسان بر این باورند که فرد معتاد به اینترنت دارای نشانه‌هایی است که می‌توان از این طریق به وابستگی فرد به اینترنت پی ببرد.

خبرگزاری ایمنا؛ فرزانه دهقانی، دکترای ارتباطات و رسانه در یادداشتی با موضوع آسیب‌های نوپدید فضای مجازی نوشت:

«گسترش جامعه اطلاعاتی و ارتباطی و نیز شکل شکل‌گیری جهان مجازی در کنار جهان واقعی فرایند زندگی را دستخوش تغییرات زیادی کرده است؛ افزایش تصاعدی ضریب نفوذ اینترنت در ایران و تأثیر استفاده بیش از حد بروی خانواده‌ها، چنانچه به‌صورت برنامه، برنامه‌ریزی و مدیریت نشده در این فضا قرار گیرند خانواده و جامعه را نیز دچار مشکل خواهند کرد، اما قسمت مهم این پژوهش مؤلفه اعتیاد مدرن و آسیب‌های نوپدید که به‌عنوان عنصر اساسی و اصلی است، در واقع استفاده بیش از حد و بیمار گونه از اینترنت که باعث دور شدن فرد از دوستان و خانواده خانواده‌اش شود و اختلالات رفتاری یا شخصیتی را در وی ایجاد کند، اعتیاد به اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی نامیده می‌شود، این اعتیاد که سرآمد همه اعتیادهای رفتاری است رشد روزافزونی پیدا کرده و عوارض ناگواری به همراه دارد. اعتیاد به اینترنت نیز با علائمی همراه است: همچون اضطراب، افسردگی، کج خلقی، بی قراری، تفکرهای وسواسی، کناره کناره‌گیری، اختلالات عاطفی و از هم گسیختگی روابط اجتماعی (علوی و جنتی فرد ،۱۳۹۰، ص .۲۲؛ سهراب زاده ،۱۳۸۹).

استفاده از اینترنت علاوه بر اینکه مزایای تأثیرگذار متعددی بر جوامع دارد ولی از سوی دیگر اثرات منفی از جمله اطلاع رسانی جهت‌دار و غیر منصفانه، نادیده گرفتن هویت ملی و دینی جوامع مختلف، تخریب باورهای اخلاقی، فرهنگی، آداب و سنن پیشرو و شبهه افکنی و تردید پردازی‌های کاذب، تزلزل بنیان خانواده، پوچی گرایی، القای ناهنجاری‌های انسانی، تضییع نیرو و استعدادهای انسانی، مشکلات جسمانی و… از جمله جنبه‌های منفی این شبکه‌های ارتباطی جدید است (علوی وجنتی فرد ،۱۳۹۰).

گسترش فضای مجازی و استفاده بیش از حد در حوزه فردی شامل تغییرات سبک زندگی به منظور گذراندن زمان بیشتر در شبکه و کاهش کلی فعالیت‌های بدنی و بی‌توجهی به سلامت فردی در نتیجه فعالیت اینترنتی، اجتناب از فعالیت‌های مهم زندگی، کمبود خواب و یا تغییر الگوهای خواب برای گذراندن زمان بیشتری در شبکه، کاهش معاشرت و در نتیجه ازدست دادن دوستان، غفلت از خانواده و دوستان، بی‌توجهی به مسئولیت‌های شغلی و شخصی، خشونت بیش از حد، پرخاشگری، تغییر عادت‌های رفتاری، بی توجهی به نظافت شخصی و… در حوزه رابطه فرزندان و والدین نیز تغییراتی به وجود آورده است که از جمله آن به کاهش نقش خانواده به عنوان مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزند، شکاف نسلی به دلیل رشد تکنولوژی، از بین رفتن حریم بین فرزندان و والدین و ایستادن در برابر یکی از والدین یا هر دو را می‌توان نام برد. در بحث ازدواج‌ها نیز مسائلی چون ناپایداری ازدواج‌ها، تغییر الگوی همسرگزینی، نداشتن مهارت‌هایی برای ازدواج ناتوانی والدین برای آموزش به فرزندان، افزایش روابط دختر و پسر در زمان نامزدی بدون عقد، تمایل به دریافت مهریه‌های سنگین، بالا رفتن سن ازدواج و افزایش تنوع‌طلبی جنسی مردان و … را می‌توان اشاره کرد (جعفری و دیگران ،۱۳۹۱؛ منایز ،۲۰۱۵)

بسیاری از افرادی که به اینترنت اعتیاد دارند هرگز آن را نمی‌پذیرند، زیرا برای آن‌ها اینترنت جزئی از زندگی محسوب می‌شود ولی با وجود این روانشناسان از جمله سامسون و کین بر این باورند که فرد معتاد به اینترنت دارای نشانه‌هایی است که می‌توان از این طریق به وابستگی فرد به اینترنت پی ببرد، هرچند که این نشانه‌ها به تنهایی نمی‌توانند معیار مستقل و کاملی برای اعتیاد مجازی به شمار آیند، انجمن روانپزشکان آمریکا (APA ) معیارهایی را مشخص کرده است که فرد باید حداقل ۳ مورد از این معیارها را حداقل به مدت ۱۲ ماه داشته باشد:

۱- زمان پرداختن به امور شخصی خود را صرف شبکه‌های اجتماعی می‌کند؛ از جمله ساعات ضروری برای خواب را در این فضاها سپری می‌کند.

۲- تغییر عادت رفتاری؛ استفاده از اینترنت باعث می‌شود که شخص از سایر فعالیت‌هایی که قبلاً برای او لذت بخش بوده، دست بکشد.

۳- زمانی که باید تکالیف درسی یا کاری انجام دهد، در اینترنت سپری می‌کند. (رابرتس ،۱۳۹۲)

۴- چنانچه ارتباط با شبکه‌های اجتماعی به دلیلی قطع شود، احساس افسردگی، بی قراری و بدخلقی می‌کند.

۵-خسته‌تر و کج خلق تر از زمانی است که اینترنت جزئی از زندگی وی نبود . دامنه تنش‌های عصبی او بالاتر است و از سردردهای عصبی رنج می‌برد .

۶- بیش از حد خشونت نشان می‌دهد و پرخاشگری و قانون شکنی می‌کند.

۷-در زمان دل مشغولی‌های فکری و ذهنی، ساعات متمادی را صرف چک کردن شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند .

۸- هنگامی که فرد دسترسی به شبکه‌های اجتماعی ندارد دائم به استفاده مجدد از آن فکر می‌کند و ذهن خود را مشغول نوع فعالیت‌های موردنظر می‌کند.

۹- روزی چند بار و به‌طور مرتب شبکه‌های اجتماعی و گروه‌ها و کانال‌های خود رابررسی می‌کند.

۱۰-در حین اتصال به شبکه‌های اجتماعی ، زمان خود را از دست می‌دهد و متوجه گذشت زمان نیست.

۱۱- زمان بسیار کوتاهی برای وعده‌های غذایی صرف می‌کند و به علت از بین رفتن وعده‌های غذایی کمبود وزن پیدا می‌کند. (امیدوار و صارمی ،۱۳۸۱)

۱۲- هنگام استفاده از شبکه‌های اجتماعی احساسی آمیخته به خوشنودی و گناه می‌کند

۱۳- ترجیح می‌دهد به اینترنت وصل شود تا اینکه با دوستان یا خانواده باشد. و به عبارتی دیگر به دوستان خانواده و کلیه مسئولیت‌های خود پشت پا می‌زند.

۱۴- روابط جدیدی با افرادی که هنگام ورود به شبکه‌های اجتماعی با آنها آشنا شده، تشکیل می‌دهد و بیشتر مایل است با آنها ارتباط برقرارکند .

۱۵- کمتر از خانه بیرون می‌رود و فعالیت‌های اجتماعی او کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.

۱۶- راجع به اینکه چه مدت برخط بوده است یا در مورد میزان ساعات صرف شده در فضای شبکه‌های اجتماعی به خانواده، والدین، همسر و یا رئیس خود دروغ می‌گوید .

۱۷- دیگران از او به علت صرف زمان طولانی در اینترنت ناراحت هستند و مرتب از او گله می‌کنند.

۱۸- در موقعی تنهایی و خلوت و زمانی که کسی در خانه نیست، به سراغ فضا می‌رود.

۱۹- از محدودیت‌های زمانی که برای وی به منظور استفاده از اینترنت تعیین شده است، سرپیچی می‌کند.

۲۰- تمام تلاش‌ها برای محدود ساختن ساعات استفاده از اینترنت بی نتیجه مانده است. (جعفری و دیگران ،۱۳۹۱)

مخاطب ایرانی با رسانه‌های مدرن از قبیل اینترنت و تلفن همراه که مجهز به امکانات پیامک و بلوتوث است نیز مواجه است، سبد فرهنگی خانواده ایرانی دچار تغییرات فراوانی شده است که همگی به نوعی مروج سبک زندگی مدرن است که خاستگاه این نوع سبک زندگی تمدن غربی است و ترویج این شیوه از زندگی، لاجرم تمام مؤلفه‌های معرفتی تمدن غرب را شایع می‌سازد و موجب می‌شود بی‌سامانی در مسائل فرهنگی و اجتماعی در کشور افزایش یابد؛ در این خصوص مدیران و برنامه ریزان و سیاست گذاران اجرایی و کاربردی، لازم است که در راستای کاهش مشکلات ناشی از استفاده شبکه‌های اجتماعی با برگزاری دوره‌ها، جلسات کارگاهی، بازدیدهای علمی و آموزشی و تصویب سیاست‌ها، نظام‌های کنترل کیفی و فنی برنامه‌ریزی‌هایی انجام دهند.»

کد خبر 748386